14. خرداد 1399 - 8:12   |   کد مطلب: 7253
حضرت امام خمینی (ره) فرمود: اسلام به زن خدمتی کرده است که در تاریخ همچون سابقه ای ندارد اسلام زن را از توی لجنزارها برداشته، آورده، شخصیت به او داده است.
 بررسی دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) در خصوص جایگاه اجتماعی و سیاسی زن

ّبه گزارش شبنم ها به نقل از تیار؛ پروردگار توانا زن را مظهر خلاقیت و جمال و زیبایی خویش آفرید و وجود او را مُهمل و بیهوده وانگذاشت او را به خلاقیت خود مربی و پرورش دهندهٌ افراد جامعهٌ انسانی قرار داد و روی زمین را از فرزندان و دست پرورده های او پر کرد و علی رغم آنانی که حق انسانی زن را انکار کرده اند حضور او را در تمام مراتب تكوینی و تشریعی جهان هستی اثبات کرده و مقام ولایت مطلقه و وحی و الهام و سایر كرامات انسانی را از زن خالی نگذاشت و در آیهٌ مباهله فرمود: گرچه انسان را به طور كلی نماد موجودات قرار داد و در بارهٌ او ولقد كرمنا بنی آدم فرمود، ولی صنف زن را به عنایت مخصوصی گرامی داشت، چنان كه در تمام امور، جانب احترام و سبكباری او را رعایت فرمود و او را از كارهای گران و دشوار كه سزاوار ظرفیتش نیست، محفوظ داشت و با لطایف و وحی و رقت قلب او را به خود نزدیك ساخت و در قرآن، آیات و سوری را به نام او فرستاد تا حل كنندهٌ مشكلات او باشد و به این وسیله پیوسته از حق او دفاع نمود و حتی به نازلترین حالات طبیعی او توجه داشت و از او دفاع و پشتیبانی به عمل آورد و مصالح او را یك به یك برشمرد و تذكر داد.

و چه زیبا آن رهبر فرزانه مان در وصیت نامه خود از وجود زنان در جامعه به عنوان افتخار در کنار سایر افتخارات بزرگ یاد کرده اند " ما مفتخریم که بانوان و زنان پير و جوان و خرد و كلان ، در صحنه هاي فرهنگي و اقتصادي و نظامي حاضر، و هم دوش مردان يا بهتر از آنان در راه تعالي اسلام و مقاصد قرآن كريم فعاليت دارند.

 جایگاه اجتماعی و سیاسی زن

دیدگاه های حضرت امام خمینی (ره) برگرفته از دین مبین اسلام است بنا براین در اینجا به جایگاه اجتماعی و سیاسی زن در اسلام پرداخته می شود در واقع با بیان این جایگاه دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) نیز تعیین می گردد.

در اسلام زنان چون مردان در مسایل اجتماعی پایگاه و جایگاهی مناسب دارندو از حرکتهای‌ اجتماعی‌ و فعالیتهای‌ گروهی‌ ممنوع‌ نگردیدند؛ بلکه‌ طبق‌ مسلمات‌ قرآنی‌ و حدیثی، مسئولیتهای‌ اجتماعی‌ بسیاری‌ بطور یکسان‌ متوجه‌ مرد و زن‌ است. البته‌ تکلیف‌ «جهاد» ابتدائی‌ و جنگ‌ تهاجمی‌ از زنان‌ برداشته‌ شده‌ است.

قرآن‌ می‌فرماید: مردان‌ مؤ‌من‌ و زنان‌ مؤ‌من‌ برخی‌ بر برخی‌ ولایت‌ (سرپرستی) دارند به‌ معروف‌ یکدیگر را امر می‌کنند و از منکر باز می‌دارند و نماز می‌گذارند و زکات‌ می‌دهند و از خدا و پیامبرش‌ فرمان‌ می‌برند، خدا اینان‌ را رحمت‌ خواهد کرد.در این‌ فرمودة‌ خداوند، زنان‌ چون‌ مردان‌ دارای‌ مسئولیت‌ های بزرگ‌ ولایت‌ اجتماعی‌ می‌باشند؛ از اینرو به‌ هدایتگری‌ و امر به‌ معروف‌ و بازدارندگی‌ از زشتیها و ناهنجاریها در همة‌ زمینه‌های‌ سیاسی، اقتصادی، فرهنگی‌ و حقوقی‌ می‌پردازند

دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) درباره جایگاه و نقش زن

از برکات نهضت و قیام امام خمینی (ره) بازگرداندن حیثیت و حقوق از دست رفته زنان مسلمان به آنها بود نگرش والای امام به مقام و منزلت زن چنان تحولی در جامعه زنان پدید آورد که مقایسه وضع زنان عصر ما با وضعیتی که در گذشته داشتند گویای این تحول می باشد او خود مبتکر ارزشها برای زن نبوده ، بلکه احیاگر ارزشهای فراموش شده اسلامی بودند اندیشه بلند او از سرچشمه معارف قرآن که نسخه سعادت و انسان سازی است سیراب بود و چه نیکو الگو های حقیقی و جایگاه آنها را برای زنان معرفی می کرد تا زن مسلمات هویت حقیقی فراموش شده اش را باز یابد و چه زیبا از حضرت زهرا به عنوان شخصیت جامع الاطراف یاد کرده اند و آن حضرت را ،؟ افتخار عالم ، وجود و سمبل تمام هویت انسانی دانسته اند و روز میلاد آن مولود مبارک را روز زن نامیدند تا الگویی جاودانه به زن مسلمان ارائه داده باشند.

در اینجا به بعضی از دیدگاههای حضرت امام (ره) در خصوص جایگاه و نفس زن اشاره می شود.

1- مقام و کرامت زن

از شخصیتی چون امام خمینی که از شاگردان با هوشمکتب انسان ساز اسلام است و عمر پر برکت خود را در راه تحقق و نشر تعالیم انسان ساز قرآن کریم سپری کرده است ، جز این نمی توان انتظار داشت که مقام و منزلت زن را تا جایی ارتقا بخشید که تاریخ زندگی بشر ، جز در زمان رسول مکرم اسلام و پیشوایان معصومین ، نظیر این تحول را به خود ندیده است :

مقام زن مقام والاست. بانوان در اسلام بلندپایه و عالیرتبه هستند،زن ها بايد انسان باشند‚زن ها بايد تقوا داشته باشند‚زن ها مقام كرامت دارند‚زنها اختيار دارندخداوند شما را با کرامت خلق کردهاست‚آزاد خلق كرده است. خداوند همانطوري كه قوانيني براي محدوديت مردها در حدوداينكه فساد بر آنها راه نيابد دارد‚در زن ها هم دارد. همه براي صلاح شماست‚همهقوانين اسلامي براي صلاح جامعه است.زن بايد شجاع باشد‚زن بايد در مقدرات اساسي مملكت دخالت بكند. زن آدم ساز است‚زنمربي انسان است.

زن در دو مرحله مظلوم بوده است . يكي در جاهليت ، در جاهليت زن مظلوم بود و اسلام منت گذاشت بر انسان و زن را از آن مظلوميتي كه در جاهليت داشت بيرون كشيد،مرحله جاهلیت مرحله ای بود که زن را مثل حیوانات بلکه پایین تر ازاو ... در یک موقع دیگر در ایران ، زن مظلوم شد ... با اسم این که زن را می خواهند آزاد کنند ظلم کردند به زن،، ظلم ها کردند به زن، زن را از آن مقام شرافت وعزت که داشت پایین کشیدند.

اسلام نظر خاصی بر شما بانوان دارد اسلام  وقتی که ظهور کرد در جزيرةالعرب بانوان حيثيت خودشان را پیش مردان از دست داده بودند. اسلام آنها را سربلند و سرافراز كرد. اسلام آنها را با مردان مساوي كرد. عنايتي كه اسلام به بانوان دارد، بيشتر از عنايتي است كه به مردان دارد.

اسلام به زن خدمتی کرده است که در تاریخ همچون سابقه ای ندارد. اسلام زن را از توی لجنزارها برداشته، آورده، شخصیت به او داده است.

ما می خواهیم زن به مقام والای انسانیت خودش باشد، نه ملعبه باشد، نه ملعبه در دست مردها باشد، در دست اراذل باشد.

اسلام مى خواهد كه زن و مرد رشد داشته باشند. اسلام زن ها را نجات داده است از آن چیزهایى كه در جاهلیت بود. آن قدرى كه اسلام به زن خدمت كرده است، به مرد خدمت نكرده است .انقدر که به زن خدمت کرده شما نمی دانید که در جاهلیت زن چه بود و در اسلام چه شد.

اسلام زن را مثل مرد در همه شئون  همان طورى كه مرد در همه شئون دخالت دارد زن هم دخالت دارد دارد،همانطور که مرد باید از فساد اجتناب کند ،زن هم باید از فساد اجتناب بکند..زنها مقام کرامت دارند ، خداوند شما را با کرامت خلق کرده است.

2- انسان سازی زن

در اندیشه حضرت امام خمینی (ره) محور تربیت و انسان سازی زن است و مهم ترین و ارزشمند ترین مقش زن در نظام آفرینش تربیت و ساختن انسانهااست . ایشان دامن زن را مبدا همه سعادتها می دانند و نقش او را در انسان سازس در ردیف کار پیامبران و قرآن کریم به شمار می آورند.

2-1 نقش انسان سازی زن

از شماست که مردان و زنان بزرگ تربیت می شوند.در دامن شما مردان و بانوان بزرک تربیت می شوند ...شما برای آتیه مملکت ما جوانان را تربیت می کنید . دامان شما یک مدرسه است که در آن باید جوانان بزرگ تربیت شوند

زن انسان است آن هم یک انسان بزرگ ،زن مربی جامعه است .از دامن زن انسانها پیدا می شوند .مرحله اول مرد وزن صحیح از دامن زن است.مربی انسان ها زن است و سعادت ها و شقاوت کشورها بسته به وجود زن است . زن با تربیت صحیح خودشانسان درست می کند و با تربیت صحیح خودش کشور آباد می کند،مبدا همه سعادت از دامن زن بلند می شود .زن مبدا همه سعادت ها باید باشد.

نقش زنان در عالم از ویژگیهای خاص برخوردار است صلاح و فساد یک جامعه از صلاح و فساد زنان در آن جامعه سر چشمه می گیرد. زن یکتا موجودی است که می تواند از دامن خود افرادی به جامعه تحویل دهد که از برکاتش یک جامعه، بلکه جامعه ها، به استقامت و ارزشهای والای انسانی کشیده شوند و می تواند به عکس آن باشد.

زن مظهر تحقق آمال بشر است .زن پرورش دهنده زنان و مردان ارجمند است .از دامن زن مرد به معراج می رود .دامن زن محل تربیت بزرگ مردان است.

اگر زنان شجاع و انسان ساز از ملتها گرفته شوند ،ملت ها به شکست و انحطاط کشیده می شوند.

2-2 رسالت انسان سازی زنان همچون پیامبران:

خداوند شما را حفظ کند و شمارا برای تربیت انسانها که شغل انبیا ست ،حفظ کند

اسلام برای تهذیب انسان آمده است، برای انسان سازی آمده است . شما خانمها مکلفید انسان بسازید مکلفید در دامن های خودانسان مهذب بار بیاورید مقصد اسلام و مقصد همه انبیا این است که آدم ها را تربیت کنند.

2-3 کار زنان در انسان سازی در ردیف کار قرآن

زن ها مردان شجاع را در دامن خود بزرگ می کنند. قرآن کریم انسان ساز است و زن ها نیز انسان ساز، وظیفه زن ها انسان سازی است...

در این نهضت زنان حق بیشتری از مردان دارند، زنان مردان شجاع را در درمان خود بزرگ می کنند قرآن کریم انسان ساز است و زنان نیز انسان ساز.

3- نقش زن در تعیین سرنوشت :

از آنجا که حضرت امام ، برای زن و مرد در آفرینش و حقوق انسانی ، اسلامی به تساوی معتقد است دخالت زن در تعیین سرنوشت خود حق انسانی ، الهی او می دانند ما می خواهیم زن به مقام والای انسانیت برسد . زن باید در سرنوشت خویش دخالت داشته باشد زن مانند مرد آزاد است که سرنوشت و فعالیت های خود را انتخاب کند در حقوق انسانی ، تفاوتی بین زن و مرد نیست زیرا که هر دو انسان هستند و زن حق دخالت در سرنوشت خویش را همچون مرد دارد بله در بعضی موارد تفاوت های بین زن و مرد وجود دارد که به حبثیت انسانی آنها ارتباط ندارد.

کیفیت مراعات حجاب جهت حضور زن در اجتماع

امام خمینی (ره) زن را موجودی ارزشمند معرفی می کند و او را جزیی از جامعه بشری و دارای هویت و شخصیت مستقل و والایی می داند و برای او اراده و حق زندگی قایل است زن در جامعه اسلامی چون مرد در سازندگی و تلاش و تحرک جامعه خویش نقش دارد اما حضور زن در اجتماع باید بگونه ای باشد که موجبات تباهی و هلاکت جامعه را فراهم نسازد

حضرت امام خمینی (ره) در همه اندیشه ها و دیدگاههای خویش بر اسلام ناب محمدی تاکید داشته اند. در خصوص حضور زنان در اجنماع نیز ایشان با توجه به آموزه های دینی و احکام اسلامی تاکید زیادی بر رعایت حجاب زنان در اجتماع داشته اند در اینجا کیفیت حجاب در اجتماع بطور مختصر بیان می گردد.

همانطور که می دانیم امت اسلام از اقوام و ملل گوناگون و با آداب و رسوم مختلفی تشکیل شده است  که هر کدام پوشش و لباس مخصوص خود را دارند حتی ممکن است در کشوری ، مثل کشور عزیزمان ایران اقوام مختلفی زندگی کنند که هر کدام از آنها پوشش خاصی برای خود برگزیده باشند.

بنابراین چگونگي و نوع پوشش به آداب و رسوم ملت ها و اقوام بستگي دارد . اسلام ، ضمن پذيرش اين تنوع و گوناگوني ، مردان را موظف کرده لباسي بپوشند که وقار و احترام آنان حفظ شود و با ارزش هاي اخلاقي جامعه هماهنگ باشد . بنابراين پوشيدن لباسي که آنان را نزد مردم انگشت نما کند يا وسيله ي جلب توجه زنان نامحرم قرار گيرد ، حرام است .

سخن پایانی

اسلام زن را عضو کامل و مستقل جامعه شناخته و از نظر کمالات مشترک انسانی فرقي بين زن و مرد قائل نشده و ملاک سعادت را تنها علم ، عمل ، تقوي و فضيلت دانسته است. بنابراین زن وظیفه شناس و پرهیزگار با مرد متقی و درستکار از نظر اسلام فرقی ندارد

زن در جامعه اسلامی می تواند مالک بشود در اموال خود تصرف کند از خویشاوندانش ارث ببرد تحصیل علم کند و حتي به طريق مشروع كسب و تجارت نمايدچنانکه «زینب عطاره» عطر فروشی می کرد و پیغمبر اکرم (ص) از او عطر خرید و از نظر معاشرت و در امور اجتماعي تا حدودي كه با عفت و پاك‌دامني منافات نداشته باشد آزاد است. حضرت امام خمینی (ره) انسانیت را زیربنا می دانند و چون زن و مرد از لحاظ انسانیت با هم برابر هستند لذا زنان همچون مردان می توانند در مسایل اجتماعی حضور فعال داشته باشند منتهی حضور آنان باید مستلزم رعایت حجاب و عفاف باشد . حد حجاب و عفاف در اسلام بطور روشن بیان شده است.

بنابراین دیدگاه حضرت امام خمینی (ره) مبتنی بر اسلام است که در آن زنان هم پای مردان می توانند در عرصه های مختلف مشارکت داشته باشند به شرط آنکه جنسیت آنها تنها در کارها لحاظ نگردد.بلکه انسانیت آنها همانند مردان به انجام کارهای مختلف بپردازند لازم است از پوشش و حجاب مناسبی برخوردار باشند و برترین و کامل ترین حجاب برای زنان چادر می باشد به شرط آنکه با متانت و وقار پوشیده شود.

پیشنهاد

اندیشه حضرت امام(ره) در برنامه های مختلف تربیتی ، سیاسی اجتماعی و غیره باید نهادی شود در حال حاضر در خیلی از جاها در سخن و شهار پیروی از آرمانهای امام طرح می شود ولی در عمل آثار مشخص خود را نشان نمی دهد. مشکل این است که ابعاد مختلف نظریات حضرت امام وارد سیستم و نظام نشده است و نهادی نگشته است . لذا پیشنهاد می کنم کمیته ای خاص جهت بررسی افکار امام تشکیل شود و با تدوین هدفهای مشخص از مجموعه نظام فکری این بزرگوار و تحلیل آن هدفها در سطوح مختلف تبلیغی ، فرهنگی و آموزشی امکان ورود نظامند امام به نظام های مختلف جامعه را فراهم سازد طبعاً همین کمیته می تواند با تشکیل کمیته های فرعی در مورد روشهای تربیتی ، تعلیمی متناسب با هدفها ، چاره اندیشی کند.

 

انتهای پیام/

دیدگاه شما

آخرین اخبار