به گزارش شبنم همدان به نقل از فارس از همدان : شعار یکی از مظاهر هر انقلابی است و به طور معمول می‌توان اهداف و آمال جامعه‌ای را که طالب و در جستجوی چیزی باشند در شعارهای مردم آن جامعه یافت، همین شعارها روند نهضت و انقلاب را در هر مرحله به خوبی نشان می‌دهد و در واقع جز تفکیک‌ناپذیر هر انقلابی است.

با دقت در شعارها،‌ اشعار و دیوارنوشته‌ها سال 57 در شهرها و روستاها،‌ می‌توان گستره و شعار انقلاب  ایران و گروه‌های سهیم در آن را به خوبی شناخت، این اشعار و شعارها،‌ برخاسته از فرهنگ عامه مردم انقلابی ایران در آن دوران بوده که به سرعت در سطح کشور گسترش می‌یافت و در تظاهرات‌های مردم نمود عینی پیدا می‌کرد.

در شهر و روستا گاهی ممکن بود شعارها با لهجه‌ها و زبان‌های بومی خاصی سر داده شود و مشکلات و اهداف محلی خاصی را هدف قرار دهد که البته شهر همدان از این امر مستثنی نبوده است؛.

ابوالفتح مؤمن، دکترای تاریخ و‌ مدرس تاریخ دانشگاه‏‌،‌ پژوهشگر و تحلیل‌گر تاریخ معاصر و نویسنده کتاب تاریخ انقلاب اسلامی در همدان در این زمینه اظهار کرد: در آغاز نهضت از همان سال 1342 و قیام 15 خرداد و سپس آزادی امام در فروردین  1343، در شعارها تنها با ذکر و یاد امام خمینی(ره) و تشبیه دوره  محمدرضا شاه به عصر معاویه و یزید قناعت می‌شد و دعا برای بازگشت مسافر عزیز سفر کرده تنها زمزمه محافل و مجالس مذهبی- سیاسی انقلابیون همدان بود که در منابر و مساجد مختلف به مناسبت‌هایی توسط  واعظان و روحانیون معروف و مبارز شهر عنوان می شد.

وی افزود: در آغاز سال 1357 سر دادن شعار علیه رژیم شکل جدی به خود گرفت، در آن ایام، شعارهای «درود بر خمینی»، «الله اکبر-خمینی رهبر»، « خدا، قرآن، خمینی» متداول گشت و شیوه مخالفت با رژیم از حالت دعا برای بازگشت مرجع عالم تشیع و رهبر نهضت جای خود را به شعارهای تند علیه رژیم داد.

این استاد تاریخ گفت: در همدان برای اولین بار شعار «مرگ بر شاه» و«مرگ بر رژیم پهلوی» در مراسم تشییع پیکر آیت‌اللهملاعلی آخوند همدانی در سوم و چهارم مرداد، توسط تمام قشرهای جامعه اعم از پیر و جوان، طلاب، دانشجو، همدانی و غیر همدانی سر داده شد.

وی با بیان اینکه در این مراسم شرکت‌کنندگان در تظاهرات با سردادن شعار «مرگ بر شاه» محیط رعب و وحشت را در همدان شکستند و به مردم جرأت و جسارت دادند، تصریح کرد: از این تاریخ به بعد شعار «مرگ بر شاه» و «درود بر خمینی» در هر تظاهرات و راهپیمایی سر داده میَ‌شد.

مومن ادامه داد: البته در سال 56 و اوایل سال 57 ذکر صلوات به مناسبت بردن نام امام خمینی، الله اکبر و تکرار جمله «صحیح است صحیح است» در میان سخنرانی‌ها،‌ شیوه دیگری بود که توسط انقلابیون و مردم تکرار می شد.

وی به برخی‌ از شعارهایی که بر حسب وقایع محلی و کشوری در آن دوران سر داده می‌شد اشاره کرد که در ذیل می‌آید.

ای مسلمان به پاخیز                                                                        ایران شده فلسطین

به دستور خمینی نهضت ادامه دارد                                            اگر چه شب و روز بر ما گلوله بارد

اتحاد پیروز است                                                                                ارتجاع نابود است

خمینی خمینی تو وارث حسینی                                                 پهلوی پهلوی تو وارث یزیدی

ای بی شرف حیا کن                                                                            سلطنت رو رها کن

اتحاد اتحاد حافظ آزادگی است                                            اختلاف اختلاف اعاده بردگی است

دست خدا یار ماست                                                                           بت شکنی کار ماست

مردم چرا نشستین                                                                      استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی

خمینی خمینی خدانگهدار تو                                                     بمیرد، بمیرد دشمن خونخواه تو

مومن افزود: بعد از کشتار دانش‌آموزان در 30 مهر توسط مأموران شهربانی، مبارزه و سردادن شعارهای تند به شدت گسترش یافت و ابعاد تازه‌ای گرفت که بخشی از این شعارها به شرح زیر است:

تا انتقام شهیدم را نگیرم                                                                     از پا نشینم، اگر خود بمیرم

ای شهید حق آید به سویت                                                                  بهشت موعود در پیش رویت

ای شهید در میدان شهادت                                                                      بردی گوی سعادت

وی گفت: با تشکیل دولت ازهاری و سپس زمان بختیار شعارها اینگونه بود:

این دولت نظامی                                                                                   نابود باید گردد

ازهاری شصت ساله                                                                           تیمسار چهار ستاره

ازهاری بیچاره                                                           بازم بگو نواره، نوار که پا نداره

این است شعار بختیار                                                                              منقل و وافور بیار

بختیار حشیشی                                                                                       نخست وزیر نمی‌شی

نه مرغ دریایی نه مرغ طوفان                                                          مرگ بر پهلوی، مرگ بر شاه

این نویسنده کتب تاریخی تصریح کرد: علاوه بر شعارها،‌ اشعاری هم بود که شبانه و از خوف دستگیری توسط مأموران ساواک بر دیوارها نوشته می‌شد که خود شیوه دیگری از مبارزه مردم بود:

اربعین حسینی است                                                                پیروزی از خمینی است

از جان خود گذشتیم                                                                      با خون خود نوشتیم

با خون خود نوشتیم                                                                        یا مرگ یا خمینی

معلم به پا خیز                                                                                   محصلت کشته شد

درود بر مجاهدین نهاوند                                                             درود بر محصل مجاهد

و....

وی با بیان اینکه علاوه بر شعارها و دیوارنوشته‌ها باید از پلاکاردها و پارچه‌نوشته‌ها هم یاد کرد، گفت: به طور معمول در برخی از راهپیمایی‌ها که با هماهنگی و برنامه‌ریزی قبلی بود و بیم حمله رژیم کمتر می‌رفت توسط مردم حمل می‌شد.

مومن اضافه کرد: این روش از پاییز سال 57 به کار گرفته شد و هزینه این پارچه‌ها توسط خود مردم به ویژه بازاریان پرداخت و تهیه می‌شد و در برخی مواقع این پارچه‌نوشته‌ها را بر سردر مسجد، حوزه علمیه و مدرسه آخوند نصب می‌کردند.

وی خاطرنشان کرد: در راهپیمایی عید فطر همدان اینگونه پلاکاردها زیاد دیده شد که بیشترین حجم پارچه نوشته به زمان ورود امام به ایران برمی‌گردد که در خوش آمدگویی به امام نوشته بودند.

انتهای پیام/ص